Het is geen koers

Het is geen koers
17 november 2023

Proloog
Fietsers met strakke koppies komen aangereden en zetten hun naam op de startlijst.  Vroegkomers drentelen wat heen en weer, al dan niet met een bakkie in de hand. Een enkeling maakt nog gauw een sanitaire stop om te voorkomen dat er al binnen het uur een bermbezoek moet plaatsvinden. Vol verwachting kloppen de harten van de geconcentreerde renners met een schuin oog gericht op de klok…
En ja, daar is het tijd om het peloton in gang te schieten, op naar de fietsen. Het lijkt bijna wel een Le Mans start. Het is koers!

Eh, bij welke groep had ik mijn naam alweer gezet? Want één peloton van soms 50 vertrekkers daar doe je niemand een plezier mee. En is natuurlijk helemaal uit den boze zonder motards die het verkeer aan de kant zetten. Per slot van rekening willen we allemaal weer veilig thuiskomen. We hebben nog niet zolang geleden kunnen ervaren dat dat toch niet vanzelfsprekend is.
Kortom: het is geen koers!

Grand départ
Maar gelukkig hebben we bij TCT’93 diverse snelheidsgroepen waarvoor de afspraak geldt: meer dan 14 deelnemers, dan splitsen. Binnen stonden er 12 Kopakkers op papier, buiten bleken het er toch echt 16 te zijn. Of soms is de opkomst zelfs zo groot dat er 2  goedgevulde Kopakgroepen gemaakt kunnen worden. Dan blijkt al rijdend dat de eerste groep veel groter is dan de tweede, soms meer dan 14. Dan valt het niet mee om enkelen zover te krijgen zich te laten uitzakken. Want die drang naar voren hé! En in een kleinere groep moet je meer op kop.
We willen allemaal veilig rijden. Kleinere groepen zijn absoluut veiliger: ritsen gaat vlugger, het overzicht naar voren is beter als je wat meer achterin rijdt. En in 2e, 3e positie zit je meer uit de wind dan in bijvoorbeeld 7e. En niet,  ja maar 15 of 16 kan ook wel. Gewoon doen. Uiteindelijk zijn we met z’n allen samen verantwoordelijk. En een keer meerijden met een groep die net wat rustiger rijdt is geen ramp, het kan zelfs heel ontspannend zijn. Er zijn ook leden die het per sé niet prettig rijden vinden als de groep groter is dan 14, zij maken soms een subgroepje dat op zo’n 30-40 meter blijft hangen. Daar moet je natuurlijk wel sterk genoeg voor zijn. Nee, het uitgangspunt blijft: bijvoorbeeld 15, dan splitsen in 8 en 7. Hoe simpel kan het zijn.
Per slot van rekening: het is geen koers.

Dit voorbeeld kan natuurlijk bij andere groepen ook spelen, maar het aantal Kopak rijders is over het algemeen het grootst.
In 2024 gaan we als TMC al bij Boerke, terwijl we nog binnen zijn, het indelen van de (vooral Kopak) groepen in betere banen leiden. Door op bovengenoemde punten en ieders (mede)verantwoordelijkheid te wijzen.

Onderweg
Nog snel even oversteken. Of die fietsers nog inhalen terwijl er ook nog eens fietsende tegenliggers aankomen. Ja, alleen of met zijn tweeën lukt dat nog wel. Maar die andere 12  achter je rug kunnen dat niet meer. Die tegenliggers zitten even in angst. Want gaat de rest toch ook nog inhalen?
Kortom: de voorsten moeten denken voor de hele groep, niet als individu.
Wij zouden dit toch ook onverantwoord gedrag vinden als een automobilist zoiets zou doen?

Als het goed is ben je als verkeersdeelnemer voortdurend aan het anticiperen. Achter elke onoverzichtelijke bocht kan een auto tevoorschijn komen. Daar moet je je op instellen.
Ik hou soms m’n hart vast als ik een duo op kop samen die bocht in zie duiken. Want zeker links voor kun je geen kant meer op als er een ineens een auto voor je opdoemt. De oplossing is dat één van de twee even vooruit snelt en de rest inseint: “Vrij” of “auto!!”. Veiliger voor de groep, maar zeker voor de 2 koprijders.
Want: het is geen koers!

Ook de manier van ritsen kan een opfrisser gebruiken. Op de website van de NTFU staan mooie animatiefilmpjes over ritsen. Samengevat: tegemoetkomende auto, linker rij schuift achter zijn buurtman/vrouw. Bij achterop komend verkeer passen de rijders uit de linker rij juist vóór hun rechter buur in. De linker rij beweegt ietwat van het gevaar af en heeft daardoor wat meer tijd.

De Renner
Fietsen in een groep betekent ook oog hebben voor elkaar. Niet alleen maar met jezelf bezig zijn om te laten zien hoe sterk je wel niet bent. Binnen de club is het geen eraf = eraf!  Daarom is het ook belangrijk rond te blijven draaien zodat je iedereen een keer min of meer in de ogen hebt kunnen kijken en je ook weet wie het zwaar hebben en wie niet. Een sterke mag best zelf wat extra in de wind gaan rijden om iemand waarbij de pijp ver leeg is te helpen om toch het tempo te kunnen blijven volgen. Bij de Ventouxgroep zal het minder gebeuren, maar bij de andere groepen is het zeker wenselijk om na een bocht even te peilen of iedereen wel weer “in het wiel zit”. En zo niet, dan vooraan toch maar het tempo effe drukken.
Want ja, echt, het is geen koers!

Groepsgrootte, (een beetje) denken als groep, anticiperen, invoelen en aanpassen aan minder sterke groepsgenoten, snelheid. Moet dat allemaal worden afgedwongen door iemand met een wegkapiteinsarmband om? Wegkapiteins krijgen soms de indruk dat ze als boeman gezien worden. Daarom doen ze de band liever niet om.
Maar in feite kun je ook redeneren dat we allemaal zo’n band om hebben. We willen uiteindelijk allen heel thuiskomen. Dus is het ook onze gezamenlijke verantwoordelijkheid regels en ongeschreven afspraken na te komen. Zo goed mogelijk! Ik weet: niemand is zonder zonden. Ook niet op de fiets. En wees eerlijk, we doen allemaal wel eens iets dat beter achterwege had kunnen blijven. Toch moeten we elkaar, ook zonder band om, op bepaalde gedragingen kunnen aanspreken. Met respect. Dus zonder gelijk te gaan foeteren. En dat geldt ook voor het in woord en gebaar laten weten dat andere weggebruikers niet goed bezig zijn. Slik het in, de-escaleren is beter!
Gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dat begint al met het kruisje te zetten in de kolom van de groep waarmee je gaat fietsen. Vooral in het voorjaar (Openingsrit bv),  of na een blessure gebeurt het nog wel eens dat iemand te hoog gegrepen heeft. Uiteindelijk doe je jezelf en ook je groepsgenoten er geen plezier mee. Ook komt het je reflexen (en dus veiligheid) niet ten goede als je boven je macht aan het fietsen bent. Fietsen in een groep is ook eerlijk zijn naar jezelf.

Finish
Ik kan me voorstellen dat je dit epistel niet elke avond voorgaande aan een clubrit ter herinnering weer gaat lezen. Handzaam zijn in dit geval de “10 belangrijke regels”. Laten we ons voordeel daarmee doen.

Tot slot. Ondanks dat het geen koers is: geniet!